NASZA GMINA

Ostroróg – jedno z najmniejszych miast Wielkopolski,  położone na północnym brzegu jeziora Wielkiego, nad Strugą Ostrorogską, na Równinie Szamotulskiej wchodzącej w skład Pojezierza Poznańskiego, które jest częścią Niziny Wielkopolsko – Kujawskiej.

Około 12 km na północ od Ostroroga przepływa rzeka Warta, za którą rozpoczynają się lasy Puszczy Nadnoteckiej, jednego z najwspanialszych kompleksów leśnych Polski. Od strony zachodniej gmina sąsiaduje z bardzo ciekawym krajobrazowo Pojezierzem Międzychodzko – Sierakowskim.

Miasto Ostroróg usytuowane jest w odległości 45 km na północny zachód od Poznania. Leży przy drodze krajowej Szamotuły – Wronki,  w odległości 10 km od Szamotuł i 15 km od Wronek. Z Ostroroga jest 110 km do Gorzowa, 200 km do Szczecina, 230 km do Berlina. W odległości 10 km od miasta, w Szamotułach, znajduje się stacja kolejowa stanowiąca ważny węzeł komunikacyjny na trasie Poznań- Szczecin.

Nazwa Ostroróg pochodzi prawdopodobnie od obronnego grodu otoczonego palisadą z zaostrzonymi u  góry palami lub z ostro zakończonymi basztami. Mało prawdopodobne jest, by miejscowość wzięła nazwę od rodu Ostrorogów, ponieważ nazwa osobowa Ostroróg notowana jest w źródłach dopiero od XV w.

Miasto i Gmina Ostroróg szczyci się herbem Nałęcz, który został przyjęty od pierwotnych właścicieli miasta -  rodu Ostrorogów. Przedstawia białą, zawiązaną chustę z końcami zwisającymi ku dołowi na czerwonym tle. W takiej postaci występuje na pieczęciach miejskich od XVI w.

Flaga Miasta i  Gminy Ostroróg składa się z trzech pionowych pasów równej wielkości, z których pola boczne przedstawiają biało-czerwoną szachownicę, natomiast pole środkowe zawiera wizerunek herbu na zielonym tle.

GŁÓWNE ZABYTKI GMINY:

- OSTRORÓG:

- Kościół parafialny – pw. WNMP. Został wzniesiony na przełomie XIV i XV w. Wzmiankowany był w 1419 r. jako kościół pw. św. Jana Chrzciciela. Od 1432 roku kościół parafialny. W latach 1552-1636 użytkowany był przez Braci Czeskich. Spłonął dwukrotnie w latach 1555 i 1595. W 1776 roku przebudowany staraniami Adama Kwileckiego. Odnowiony w 1909. Ostatni większy remont miał miejsce w latach 90. XX w., kiedy proboszczem parafii był ks. Kazimierz Wencel.

Kościół jest budowla późnogotycką. Od końca XVII w. częściowo barokową. Trójnawowy, halowy, pięcioprzęsłowy, z niewyodrębnionym, zamkniętym prezbiterium. Od zachodu znajduje się wieża na planie kwadratu z kruchtą w przyziemiu. Drewniany strop stanowi przepiękna polichromia                  z około 1776 roku przedstawiająca sceny z Księgi Rodzaju, z życia Jana Chrzciela i NMP. Ostatni jej remont miał miejsce w latach 1993-96.Wnętrze kościoła rokokowe. W ołtarzu znajduje się obraz św. Jakuba apostoła z połowy XVII w., pochodzący z dawnego kościoła w Piaskowie. W ołtarzu bocznym obraz Matki Boskiej Śnieżnej z XVIII w. Do kościoła prowadzi późnobarokowa brama. Plebania została zbudowana na końcu XIX w.

- Cmentarz parafialny – założony w XIX w. wokół usytuowania miejsca dawnego kościoła pw. św. Jakuba. Na cmentarzu zachował się grób powstańca styczniowego, Józefa Wilhelmiego. Spoczywają tu także powstańcy wielkopolscy. Na skraju cmentarza znajduje się kaplica pw. Wszystkich świętych zbudowana w latach 80. XX w. oraz figura św. Jakuba.

- Nasyp zamkowy – znajduje się w południowej części miasta, u ujścia Strugi Ostrorogskiej do jeziora Wielkiego (dawna nazwa – Żabno). Było to dawne grodzisko wzmiankowane jako punkt obronny. Na miejscu grodu Ostrorogowie w XV w. zbudowali zamek na półwyspie jeziora Wielkiego. W zamku prawdopodobnie urodził się Jan Ostroróg. Zamek w końcu XVIII w. zamieniono na browar, a w XIX w. mury całkowicie rozebrano. Do dziś pozostał jedynie nasyp, który obecnie stanowi własność prywatną.

- Figura św. Jana Nepomucena (Rynek). Znajduje się na skwerze w centrum placu. Pochodzi z okresu międzywojennego.

- Obelisk Jana Ostroroga (ul. Wroniecka, narożnik ul. Jana Ostroroga ). Obelisk wys. ok. 4,5 m. Na frontowej ścianie znajduje się napis: „JAN OSTRORÓG 1436-1501, WYBITNY MĄŻ STANU, PISARZ POLITYCZNY EPOKI ODRODZENIA, SZERMIERZ IDEI SILNEGO I SUWERENNEGO PAŃSTWA POLSKIEGO. ROK 1953”. Odrestaurowany w roku 2019. W 2020 r. odnowiono nawierzchnię wokół niego i oświetlono obiekt.

- Dom (ul. Wroniecka 14). Zbudowany na pocz. XX w. Dawna siedziba magistratu i burmistrza. Murowany, otynkowany, parterowy, siedmioosiowy. Dach dwuspadowy z drewnianą wieżyczką zegarową. Połączony z czterokondygnacyjnym budynkiem administracyjnym – siedzibą władz miasta i gminy. Zbudowano go w latach 1977 – 1980.

- BININO:

- Dawny cmentarz choleryczny. Założony ok. XIX w. Znajdował się w  centrum wsi, 100 m. od budynku szkoły podstawowej. Jedyną jego pozostałość stanowią: drewniany krzyż i trzy symboliczne groby. Całość otoczona drewnianym płotem.

- DOBROJEWO:

- Zespół pałacowy znajdujący się w południowej części wsi. Pałac zbudowano w 1784 r. dla Adama Kwileckiego, a przebudowano go w XIX w. Zgromadzono tu liczne pamiątki rodowe oraz duży księgozbiór. Rozebrany w latach 1941-1942.

- Oficyna północna. Zbudowana w 1784 r. Murowana, otynkowana, dwukondygnacyjna, siedmioosiowa. Dach czterospadowy kryty dachówką. Narożniki boniowane. Na osi fasady ganek z dwoma jońskimi kolumnami.

-  Oficyna południowa. Zbudowana w 1784 r. Murowana, otynkowana, parterowa, siedmioosiowa. Dach czterospadowy kryty dachówką. Narożniki boniowane. Na osi fasady usytuowany został ganek. Powyżej lukarna z kamiennymi wazonami po bokach i okrągłym oknem.

- Brama wjazdowa. Zbudowana w XVIII w. Klasycystyczna, murowana, otynkowana. Cztery kwadratowe słupy o profilowanych narożach, gzymsowane z namiotowymi daszkami krytymi dachówką. Na słupach wewnętrznych umieszczone zostały dwie rzeźby wojowników.

- Spichlerz. Zbudowany w I poł. XIX w. Późnoklasycystyczny, murowany, otynkowany, trzykondygnacyjny z przejazdem na osi środkowej. Dach dwuspadowy z naczółkami i tzw. okienkami powiekowymi, kryty dachówką.

- Figura św. Wawrzyńca. Znajduje się na placu w centrum wsi. Rzeźbę wykonano z kamienia  w XVIII w. ustawiono na murowanej kolumnie.

- RUDKI:

- Zespół dworski z około 1800 r. - składał się z piętrowego dworu oraz dwóch oficyn połączonych z nim ćwierćkolistymi galeriami arkadowymi. Przed II wojną światową we dworze znajdował się zbiór monet polskich. Budowla została zburzona przez hitlerowców w 1940 roku i rozebrana na cegły. Dziś pozostałość zespołu dworskiego stanowi parterowa oficyna oraz oryginalna brama wjazdowa z kolumnami w stylu doryckim i rzeźbami lwów. Wokół rozciąga się park.

- OPOROWO:

- Pałac - zbudowany ok. 1855 r. Rozbudowany w latach 1877-1878 wg. projektu Zygmunta Gorgolewskiego w stylu eklektycznym. Murowany, otynkowany, wysoko podpiwniczony, piętrowy. Wzniesiony na planie trzech zestawionych prostokątów. Elewacja boniowana z wyłączeniem obramowań okiennych. Na ścianach zewnętrznych piętra dekoracja rzeźbiarska. Kondygnacje rozdzielone zostały profilowanym gzymsem. Od strony pn. ganek z wejściem głównym. Nad nim herb Śreniawa Kwileckich. Na osi usytuowana jest duża prostokątna sień z zachowaną posadzką. Od zach. zewnętrzna galeria w formie ganku, kryta płaskim dachem wspartym na czworokątnych filarach.

W części pn. – zach. dworu, znajduje się trzykondygnacyjna wieżyczka ze stożkowatym hełmem krytym łupkiem i sygnaturką z datą 1877. W pd. Części elewacji zach. taras z zejściem do parku. Dach mansardowy z licznymi lukarnami.

- Stajnia. Położona ok. 25 m na wsch. Od dworu. Murowana z cegły. Parterowa z zagospodarowanym poddaszem. Skrzydło pd. – wsch. częściowo rozebrane. Na ścianie wsch. kamienna głowa konia.

- Budynek gospodarczy. Na pn. od stajni, z którą jest połączony przejazdem. Murowany z cegły, piętrowy. Dach dwuspadowy kryty papą. Dawniej mieszkania służby, kuchnia i pralnia.

- Zabudowania folwarczne. Położone w pn. części wsi.

- Magazyn (dawny spichlerz). Zbudowany w końcu XIX w. Murowany z cegły, trzykondygnacyjny z dwuspadowym dachem krytym papą. Szczyty schodkowe.

- Kuźnia. Zbudowana w końcu XIX w. Murowana z cegły, zdobionymi szczytami. Dach dwuspadowy kryty dachówką.

- Gorzelnia. Zbudowana w końcu XIX w. Murowana z cegły i kamienia polnego, piętrowa na wysokiej podmurówce. Dach dwuspadowy, kryty papą.

W roku 2007 pałac uległ pożarowi. Całkowicie spalił się dach budynku, konstrukcja dachowa  i poddasze.

- SZCZEPANKOWO:

- Dom nr 61. położony przy drodze wojewódzkiej nr 184 Szamotuły – Ostroróg. Zabudowany w końcu XIX wieku. Dawny zajazd. Murowany, otynkowany, parterowy z zagospodarowanym poddaszem i dwukondygnacyjnym ryzalitem. Dach mansardowy kryty dachówką.

- Zespół dworski położony w centrum wsi. Przed frontem dworu znajduje się owalny podjazd. Dwór został zbudowany w I poł. XIX w. Murowany, otynkowany, parterowy z piętrem w poddaszu, pięcioosiowy. Obecnie własność prywatna.

- Pomnik Wolności – figura Królowej Korony Polskiej. Figura Matki Bożej z Dzieciątkiem umieszczona na granitowym cokole kilkumetrowej wysokości, wykonanym przez Włodzimierza Pogodzińskiego z Szamotuł. Poświęcona 20 maja 1926 roku. Na cokole napis: „ Matka Dobrej Rady Módl Się Za Nami ”.

- WIELONEK:

- Zespół szkolny, z początku XX w., składający się z budynku szkoły i budynku gospodarczego – obecnie własność prywatna.